Konstytucja Biznesu

Przedsiębiorca jest podmiotem mającym szczególne miejsce w obrocie gospodarczym, a prowadzenie działalności gospodarczej kojarzone jest często z samodzielnością i niezależnością. W styczniu 2018 r. Sejm przyjął pakiet pięciu ustaw, zwanych Konstytucją Biznesu, mających na celu kompleksową reformę i ułatwienie funkcjonowania przedsiębiorców w obrocie cywilnoprawnym.

Zasadniczą ustawą w wspomnianym pakiecie jest ustawa z dnia 26 stycznia 2018 r. Prawo przedsiębiorców, wprowadzająca kilka ogólnych zasad odnoszących się do przedsiębiorców, z których na szczególną uwagę zasługują:

zasada wolności działalności gospodarczej,
zasada pewności prawa i proporcjonalności,
zasada domniemania niewinności,
zasada milczącej zgody

Dzięki wprowadzeniu pierwszej z nich, wszystko co nie jest prawem wyraźnie zabronione będzie dla przedsiębiorcy dozwolone. To zaś może oznaczać chociażby ułatwienia w zakresie wszelkiego rodzaju pozwoleń, koncesji czy ulg, których uzyskanie często wiązało się z licznymi ograniczeniami i obostrzeniami.

Postulat pewności prawa i jego proporcjonalności umożliwi wdrożenie jasnej i przyjaznej dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą interpretacji przepisów. Eliminuje się również nieuzasadnione i uciążliwe działania organów w zakresie prowadzonych postępowań, polegające przykładowo na żądaniu przedkładania ogromnej ilości dokumentów, odmowie przyjęcia pism i wniosków niekompletnych lub zapłaty rażąco niewspółmiernych do popełnionego przekroczonego prawa kar. Tu zwłaszcza „na celowniku” jest trudne dla przedsiębiorców prawo podatkowe. Z tym rozwiązaniem ściśle związana jest zasada domniemania niewinności przedsiębiorcy we wszelkich postępowaniach skarbowych czy administracyjnych. Wreszcie na koniec niezwykle ważna w tego rodzaju postępowaniach zasada „milczącej zgody”, polegająca na tym, że jeżeli jakiś organ ma wydać decyzję w określonym terminie, a w tym okresie jej nie wyda, to przedsiębiorca ma prawo działać tak jakby tę zgodę otrzymał. Zapewnia się tym samym skuteczność i płynność działania przedsiębiorcy oraz eliminuje przewlekłość postępowań oraz zmusza organy do wnikliwego i szybkiego działania.

Wskazane wyżej zasady będą również wiązały się ze szczególnymi korzyściami dla osób, które dopiero planują rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej lub rozpocząć ją ponownie po długiej (co najmniej jednak 60 miesięcznej) przerwie. Ustawodawca przygotował dla nich szereg ułatwiających „wejście na rynek” udogodnień.

Działalność „na próbę”

Zgodnie z art. 5 nowej ustawy wprowadza się tzw. „działalność nierejestrowaną.” Rozwiązanie to dotyczyć będzie tylko drobnych przedsiębiorców, których przychód z działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, tj. kwoty 1050 zł. Przepis ten gwarantuje zwolnienie „świeżego” podmiotu z obowiązków rejestracyjnych, jednak co ważne, nie pozwala uniknąć opodatkowania.

Tzw. „ulga na start”

Art.18 wspomnianej ustawy umożliwia dobrowolne nie podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej Zachowuje się przy tym instytucję tzw. małego ZUS-u, co oznacza, że po upływie półrocznego okresu przedsiębiorca będzie mógł, przez kolejne dwa lata korzystać z preferencyjnych składek. Skorzystanie z tej propozycji ustawodawcy jest jednak dobrowolne, ponieważ wiąże się chociażby z wyłączeniem możliwości otrzymywania przez ten okres zasiłku chorobowego.

Eliminacja „podwójnej identyfikacji” czyli tylko NIP

Do tej pory, przedsiębiorca zobowiązany był korzystać z dwóch numerów identyfikacyjnych: NIP i REGON. Wraz z wejściem nowych przepisów, obowiązek posiadania tego drugiego odpadnie, co prawdopodobnie usprawni również prowadzenie elektronicznego kontaktu z urzędami i organami za pomocą nowego portalu dla przedsiębiorców, dzięki któremu przedsiębiorca będzie mógł porozumiewać się z przedsiębiorcami za pomocą e-maila lub telefonu.

Niewykluczone, że nowe przepisy wprowadzą wiele zamieszania w dotychczas obowiązujących standardach funkcjonowania obrotu gospodarczego, jednak niewątpliwie zachęcają do podejmowania działalności gospodarczej, zwłaszcza, jak się wydaje, ludzi młodych, którzy często rezygnują z założenia własnej działalności z uwagi na wysokie koszty jej utrzymania. Już w marcu, kiedy to wejdą w życie wspomniane wyżej przepisy, założenie działalności gospodarczej będzie mniej ryzykowne i bardziej opłacalne!

Emilia Marcinkowska

Aplikant Radcowski